«Αποτελεσματικά λειτούργησε το σύνολο των μηχανισμών του κράτους, όσο και αν ο τελικός αριθμός των θυμάτων “θολώνει” την εικόνα», τονίζει σε συνέντευξη του στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας Παύλος Πολάκης, εξηγώντας ότι την ημέρα της φονικής πυρκαγιάς, εκκενώθηκε συνολικός πληθυσμός 13.500 ανθρώπων από την περιοχή και μεταξύ αυτών απομακρύνθηκαν με ασφάλεια από τον κίνδυνο 1.200 παιδιά από κατασκηνώσεις και 1.000 περίπου άτομα εγκλωβισμένα σε παραλίες.
Ωστόσο, ο Π. Πολάκης παραδέχεται ότι «λάθη και αστοχίες μπορεί να έγιναν μέσα στο ξεδίπλωμα της γιγαντιαίας αυτής επιχείρησης έκτακτης ανάγκης, αλλά ακόμα κι αυτά θα αξιολογηθούν και θα αποδοθούν ευθύνες (όπου υπάρχουν) αμέσως μετά το πέρας της γενικής κατάστασης συναγερμού», η οποία συνεχίζεται.
Ερωτώμενος για την ΠΟΕΔΗΝ, η οποία υποστηρίζει ότι οι πρώτοι νεκροί από την πυρκαγιά είχαν μεταφερθεί στο Σισμανόγλειο πριν την ενημέρωση του Συντονιστικού, ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας εξηγεί πως «μετά την επίσημη διαπίστωση για νεκρό σε κάποιο νοσοκομείο, η διαδικασία ενημέρωσης από τον γιατρό υπηρεσίας στον διευθυντή του και από εκεί στη διοίκηση του νοσοκομείου και από τη διοίκηση στην αντίστοιχη ΥΠΕ και τέλος στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου, χρειάζεται ένα εύλογο χρονικό διάστημα».
Η διοίκηση της ΠΟΕΔΗΝ δεν νομιμοποιείται να υποστηρίζει όλα αυτά τα ανυπόστατα, κυρίως γιατί λογοδοτεί σε κομματικά γραφεία και όχι στον ελληνικό λαό, αναφέρει ο κ. Πολάκης και διερωτάται αν η αυτονόητη «ενεργοποίηση του μηχανισμού Διαχείρισης Μαζικών Απωλειών Ζωής για προετοιμασία υποδομών και χώρων για τα νεκρά θύματα της πυρκαγιάς -παρά την τραγικότητα της- συνιστά πρόβλημα άξιο να καταγγελθεί».
«Την ώρα δε που δοκιμάζονταν σκληρά τα αντανακλαστικά του συστήματος Υγείας, ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ Μιχάλης Γιαννακός, αντί να βοηθήσει δια του θεσμικού του ρόλου, “έφερνε βόλτες” έξω από το Σιμανόγλειο για να καταγράφει τις ώρες διακομιδών τραυματιών για να ΄χει να λέει την επομένη μέρα. Ο ανθρώπινος πόνος και ο θάνατος δεν μπορεί ποτέ να αποτελεί μέσο πολιτικής επίπλευσης ακόμα και για πολιτικούς “φελλούς”», αναφέρει ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας και παραθέτει στοιχεία για τη λειτουργία των υγειονομικών υπηρεσιών το κρίσιμο βράδυ της Δευτέρας.
Σύμφωνα με αυτά, στα Κέντρα Υγείας της Ραφήνας, Σπάτων και Νέας Μάκρης, εργαζόταν πριν την εκδήλωση της καταστροφικής πυρκαγιάς συνολικά 183 άτομα προσωπικό, εκ των οποίων τα 86 ήταν γιατροί. Τα 10 από τα πιο σοβαρά περιστατικά τέθηκαν απρόσκοπτα σε νοσηλεία σε κρεβάτια εντατικής (ΜΕΘ) από το πρώτο βράδυ. «Όλοι αντιμετωπίστηκαν με υποδειγματικό θα έλεγα τρόπο. Μέσα από τη διαδικασία αυτή σώθηκαν δεκάδες ανθρώπινες ζωές ή αποσοβήθηκαν μόνιμες βλάβες» επισημαίνει ο αν. υπουργός Υγείας.
Τέλος, ο Παύλος Πολάκης, εξηγεί ότι οι δομές παραμένουν σε διαρκή ετοιμότητα στην περιοχή και ήδη «οι πληγέντες από τις πυρκαγιές που δέχτηκαν βοήθεια στο σπίτι τους, μιας και παραμένει ακόμα δύσκολο να μετακινούνται, μέχρι και την 31-7-2018 ανέρχονται συνολικά σε 267 άτομα»
Αναλυτικά η συνέντευξη του αναπληρωτή υπουργού Υγείας Παύλο Πολάκη στον Μιχάλη Κεφαλογιάννη για το Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων έχει ως εξης:
Η ΠΟΕΔΗΝ υποστηρίζει ότι πριν από το συντονιστικό που έγινε τα μεσάνυχτα, προσωπικά γνωρίζατε ότι ήδη είχε μεταφερθεί ένας νεκρός στο Σισμανόγλειο νοσοκομείο, αλλά και ότι υπήρχαν και άλλοι νεκροί που επρόκειτο να μεταφερθούν εκεί. Εκείνη την ώρα επρόκειτο για πληροφορία, εκτίμηση ή βεβαιότητα;
Όπως έχει πολλές φορές διευκρινιστεί με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο και σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που διαθέτουν οι υπηρεσίες μας, η ώρα τέλους της διακομιδής του πρώτου νεκρού από το ασθενοφόρο Α-26 στο Σισμανόγλειο Νοσοκομείο είναι η 23:29, ενώ αντίστοιχα η ώρα τέλους της παράδοσης της δεύτερης σορού είναι η 00:17 της 24ης Ιουλίου 2018. Οι παραπάνω διακομισθέντες σοροί είναι δύο εκ των τριών τις οποίες διακόμισε συνολικά το ΕΚΑΒ, το βράδυ της καταστροφής, στο Σισμανόγλειο, και αυτό τα λέει όλα. Οι παραπάνω ώρες εξάγονται ως επίσημα στοιχεία από τις κάρτες περιστατικών τις οποίες διατηρεί στο αρχείο του το ΕΚΑΒ και τα στοιχεία αυτά είναι έγκυρα και μη αμφισβητήσιμα. Από εκεί και πέρα και μετά την επίσημη διαπίστωση για νεκρό σε κάποιο νοσοκομείο, η διαδικασία ενημέρωσης από τον γιατρό υπηρεσίας στον διευθυντή του και από εκεί στη διοίκηση του νοσοκομείου και από τη διοίκηση στην αντίστοιχη ΥΠΕ και τέλος στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου, όπως και να το κάνει κανείς, χρειάζεται ένα εύλογο χρονικό διάστημα. Κατά συνέπεια, θεωρούμε ατυχή και ύποπτη κάθε σπέκουλα, παραφιλολογία και προσπάθεια γίνεται, προκειμένου να συσκοτιστούν τα γεγονότα και να αξιοποιηθούν αντιπολιτευτικά, πάνω σε κρίσιμες ώρες και στο διάχυτο πόνο για τα θύματα. Κάθε άλλη διάσπαρτη πληροφορία που τυχόν είχα εγώ ή οποιοσδήποτε άλλος υπηρεσιακός παράγοντας, δεν μπορεί να οδηγεί σε επίσημη και έγκυρη ενημέρωση, πόσο μάλλον σε ανακοινώσιμες «βεβαιότητες». Η διοίκηση της ΠΟΕΔΗΝ δεν νομιμοποιείται να υποστηρίζει όλα αυτά τα ανυπόστατα, κυρίως γιατί λογοδοτεί σε κομματικά γραφεία και όχι στον ελληνικό λαό.
Οι εργαζόμενοι στα δημόσια νοσοκομεία κάνουν λόγο για προετοιμασία ειδικών θαλάμων για την τοποθέτηση νεκρών από τη φονική πυρκαγιά εκείνο το βράδυ. Άλλοι φορείς του υπουργείου, μέσω των εργαζομένων τους, όπως το ΚΕΕΛΠΝΟ και το ΕΚΑΒ ισχυρίζονται ότι είχαν ενημερώσει για νεκρούς και μάλιστα ότι τους είχε ζητηθεί να διαθέσουν ειδικούς σάκους. Είναι πάγια τακτική σε τέτοιου είδους καταστροφές να γίνονται όλα αυτά;
Καταρχήν αρμόδιες να ενημερώνουν επίσημα είναι οι διοικήσεις των φορέων και όχι οι παραταξιακοί εκπρόσωποι των σωματείων εργαζομένων. Όσο για την ουσία, οι δομές της Δημόσιας Υγείας λειτούργησαν υποδειγματικά τις δύσκολες εκείνες ημέρες, με αυξημένη ετοιμότητα και επιφυλακή σε όλες τις υγειονομικές μονάδες υποδοχής θυμάτων, με έγκαιρη ενημέρωση προς την Πολιτική Προστασία για ενεργοποίηση του μηχανισμού Διαχείρισης Μαζικών Απωλειών Ζωής και φυσικά με την επιβεβλημένη στις περιπτώσεις αυτές εντολή του ΕΚΕΠΥ (Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων Υγείας) για προετοιμασία υποδομών και χώρων για τα νεκρά θύματα της πυρκαγιάς. Από πότε όλα αυτά, παρά την τραγικότητα ακόμα και μιας απλής παράθεσής τους, συνιστούν πρόβλημα άξιο να καταγγελθεί;
Τα Κέντρα Υγείας της περιοχής που επλήγη λειτούργησαν σωστά κατά γενική ομολογία και κατάφεραν να διαχωρίσουν τα σοβαρά περιστατικά και να τα μεταφέρουν στα νοσοκομεία. Ωστόσο υπάρχει κριτική από την ΠΟΕΔΗΝ για την έλλειψη συντονισμού μεταξύ των υπηρεσιών υγείας και δυσκολία (στην αρχή τουλάχιστον) διαχείρισης αλλά και περίθαλψης των τραυματιών στα νοσοκομεία. Ποια είναι η δική σας εικόνα, καθώς συντονίζατε εκείνο το βράδυ;
Και η δική μου εικόνα συμπλέει με τη γενική εκτίμηση για την άμεση και αποτελεσματική ανταπόκριση των δομών Υγείας και του προσωπικού στις πληγείσες περιοχές. Απολύτως καμία δυσκολία διαχείρισης αλλά και περίθαλψης τραυματιών δεν σημειώθηκε από τα συνολικά 187 περιστατικά που διακομίστηκαν στα Νοσοκομεία, περιλαμβανομένων και 25 παιδιών. Από αυτά τα περιστατικά, 10 τέθηκαν απρόσκοπτα σε νοσηλεία σε κρεβάτια εντατικής (ΜΕΘ) από το πρώτο βράδυ. Όλα αντιμετωπίστηκαν με υποδειγματικό θα έλεγα τρόπο. Μέσα από τη διαδικασία αυτή σώθηκαν δεκάδες ανθρώπινες ζωές ή αποσοβήθηκαν μόνιμες βλάβες. Αυτό μέσα στον γενικευμένο πόνο για τις χαμένες ψυχές της καταστροφής είναι κατανοητό σε ένα βαθμό να μην τονίζεται ιδιαίτερα, αλλά θα πρέπει να διαχωριστεί από υποβολιμαίες και κακόβουλα υποκινούμενα υπονοούμενα που μόνο μικροπολιτικά ελατήρια έχουν. Την ώρα δε που δοκιμάζονταν σκληρά τα αντανακλαστικά του συστήματος Υγείας, ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ Μιχάλης Γιαννακός, αντί να βοηθήσει δια του θεσμικού του ρόλου, «έφερνε βόλτες» έξω από το Σιμανόγλειο για να καταγράφει τις ώρες διακομιδών τραυματιών για να ΄χει να λέει την επομένη μέρα. Ο ανθρώπινος πόνος και ο θάνατος δεν μπορεί ποτέ να αποτελεί μέσο πολιτικής επίπλευσης ακόμα και για πολιτικούς «φελλούς».
Πότε γνωρίσατε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια πρωτοφανή κατάσταση με δεκάδες νεκρούς; Αυτό άλλαξε το σχεδιασμό σας μέσα στη νύχτα ως υπουργείο Υγείας; Έγιναν ενδεχομένως εκτιμήσεις και για μεγάλο αριθμό τραυματιών;
Μετά και τις επίσημα επιβεβαιωμένες περιπτώσεις των τεσσάρων (4) πρώτων νεκρών γύρω στα μεσάνυχτα και βάσει της συνεχόμενης ροής πληροφοριών από τους επιχειρούντες στα μέτωπα της φωτιάς, είχαμε τη δυνατότητα να εκτιμήσουμε το πιθανό μέγεθος της ανθρωπιστικής καταστροφής και να προετοιμάσουμε/ενεργοποιήσουμε έγκαιρα τις υποδομές και το στελεχικό δυναμικό του δημόσιου συστήματος Υγείας, για να ανταποκριθεί κατάλληλα. Άλλωστε υπάρχει πάγιος σχεδιασμός στις δομές του συστήματος που προβλέπει τέτοια ενδεχόμενα, όχι μόνο εν μέσω κρίσης, αλλά καθημερινά. Σκεφτείτε μόνο ότι στα Κέντρα Υγείας της Ραφήνας, Σπάτων και Νέας Μάκρης, που είχαν εγγύτητα με τα γεγονότα, εργαζόταν πριν την εκδήλωση της καταστροφικής πυρκαγιάς συνολικά 183 άτομα προσωπικό, εκ των οποίων τα 86 γιατροί. Κι αυτό λειτούργησε ικανοποιητικά. Σήμερα όλοι γνωρίζουν και παραδέχονται ότι δεν είχαμε απώλειες από ολιγωρίες ή ελλείψεις του δημόσιου συστήματος Υγείας.
Είμαστε ήδη στην επόμενη ημέρα. Έχουν ενισχυθεί με προσωπικό ή άλλα μέσα οι δομές Υγείας στις περιοχές που δοκιμάστηκαν από τις πυρκαγιές; Με δεδομένο ότι οι τραυματίες έχουν αντιμετωπιστεί, το βάρος των υπηρεσιών υγείας πέφτει πλέον στην αντιμετώπιση των προβλημάτων υγείας που εμφανίζουν οι κάτοικοι, με κυρίαρχο φαντάζομαι την ψυχολογική τους υποστήριξη;
Η αυξημένη ετοιμότητα παραμένει ακόμα και σήμερα (και θα παραμείνει για καιρό ακόμα) στο υπουργείο Υγείας για την υποστήριξη των πολιτών στις πυρόπληκτες περιοχές. Με εντολή μας και υπό τον συντονισμό του ΕΚΕΠΥ, κλιμάκια του ΚΕΕΛΠΝΟ, των «Γιατρών του Κόσμου» και των «Γιατρών χωρίς Σύνορα» προσφέρουν ψυχολογική υποστήριξη στους πληγέντες από την πυρκαγιά. Έτσι, εκτός από τη σταθερή υπηρεσία των δύο (2) ψυχολόγων του ΚΕΕΛΠΝΟ που υποδέχονται καθημερινά πληγέντες στο Κέντρο Υγείας Ραφήνας, τα στοιχεία που λαμβάνουμε καθημερινά από το ΕΚΕΠΥ αναφέρουν ότι οι πληγέντες από τις πυρκαγιές που δέχτηκαν βοήθεια στο σπίτι τους, μιας και παραμένει ακόμα δύσκολο να μετακινούνται, μέχρι και την 31-7-2018 (από τα στοιχεία που έχω μέχρι τώρα) ανέρχονται συνολικά σε 267 άτομα. Το πρόγραμμα αυτό συνεχίζεται καθημερινά και η σχετική ενημέρωση από το ΕΚΕΠΥ θα δίνεται σε τακτά διαστήματα.
Θα ήθελα, τέλος, να σας ρωτήσω όχι ως αναπληρωτή υπουργό Υγείας αλλά ως άνθρωπο που βίωσε από κοντά τη δύσκολη εκείνη νύχτα, θα έπρεπε ίσως κάποια πράγματα να γίνουν διαφορετικά; Αν ναι, ήταν ευθύνη των δήμων, της Περιφέρειας ή της Πολιτικής Προστασίας;
Επειδή βρέθηκα από τις πρώτες στιγμές μέσα στις εξελίξεις και έζησα από κοντά όλη εκείνη τη νύχτα, είμαι σε θέση να γνωρίζω ότι το σύνολο των μηχανισμών του κράτους, από τα ένστολα τμήματα (Αστυνομία, Πυροσβεστική, Λιμενικό, Ένοπλες Δυνάμεις κ.λπ.), μέχρι την Περιφέρεια, τους δήμους, την Πολιτική Προστασία, τις υγειονομικές δομές κ.λπ., ανταποκρίθηκαν θετικά και λειτούργησαν αποτελεσματικά, όσο και αν ο τελικός αριθμός θυμάτων «θολώνει» την εικόνα. Πρέπει να υπολογίσετε ότι εκκενώθηκε συνολικός πληθυσμός περίπου 13.500 ανθρώπων από την περιοχή και μεταξύ αυτών απομακρύνθηκαν με ασφάλεια από τον κίνδυνο 1.200 παιδιά από κατασκηνώσεις και 1.000 περίπου άτομα εγκλωβισμένα σε παραλίες. Λάθη και αστοχίες μπορεί να έγιναν μέσα στο ξεδίπλωμα της γιγαντιαίας αυτής επιχείρησης έκτακτης ανάγκης, αλλά ακόμα κι αυτά θα αξιολογηθούν και θα αποδοθούν ευθύνες (όπου υπάρχουν) αμέσως μετά το πέρας της γενικής κατάστασης συναγερμού, ετοιμότητας και αντιμετώπισης των συνεπειών, στην οποία είμαστε ακόμα.